In reactie op het plan van verpleeghuizen om familie van bewoners verplicht vier uur in de maand te laten meehelpen stelt de FNV dat zorgen een vak is.
Ouderen hebben recht op professionele zorg. De FNV komt op voor de zorgmedewerkers, mensen die van zorgen hun beroep hebben gemaakt. Maar heel veel zorg wordt informeel verleend, niet beroepsmatig maar vanuit het mens-zijn. Deze discussie gaat over meer dan recht op zorg en plicht tot het verlenen van zorg. Het gaat over de huidige mensvisie en wat we van waarde vinden.
Omdat er een schrijnend tekort aan professionele krachten is en de zorg steeds duurder wordt zien het verpleeghuizen zich genoodzaakt om familieleden in te schakelen. Niet voor de dagelijkse zorg maar voor iets extra’s. Er wordt in verpleeghuizen vaak goed voor de oudere mens gezorgd, maar zorg is meer dan lichamelijke en medische verzorging, eten en drinken en een schoon bed. Goede zorg, heeft te maken met liefde en aandacht, met relaties en met verbondenheid. Zorg van familieleden is erg belangrijk en onmisbaar naast de professionele zorg die vanuit een instelling verleend wordt. Veel mensen zorgen al veel voor hun familieleden. Door het verpleeghuis worden familieleden mogelijk verplicht om extra bij te dragen, niet alleen voor de eigen vader of moeder maar voor de hele groep. Het is jammer wanneer zorg als een verplichting opgelegd wordt, dat motiveert niet. Het zorgen voor familie is een intrinsieke aangelegenheid die vanuit liefde plaats vindt.
Rechten en plichten, normen en waarden, hoe je naar deze ideeën kijkt heeft te maken met wat moreel als goed wordt beschouwd, met ethiek. En daaruit voortvloeiend met wat de heersende mensvisie is en hoe van daaruit het leven bekeken wordt. In de discussies over de zorg wordt vaak eenzijdig gefocust op betaalbaarheid. Dat de zorg goedkoper moet en vaak ook goedkoper kan daar is iedereen het over eens. Maar zorg is geen product wat je verhandelen kunt, geen afgebakende toepasbare eenheid. Mensen zijn geen komkommers. Het gaat er immers niet om dat iemand een behandeling krijgt waar hij recht op heeft maar om dat iemand de zorg krijgt die voor hem op dat moment het beste is of het best mogelijke. Heel langzaam dringt het besef door dat behandelingen soms vervangen zouden kunnen worden door gesprekken. Aandacht en aanwezigheid kunnen al veel doen voor een mens. Rechten en plichten dekken dus niet de hele lading en doen geen volledig recht aan goede zorg. Zorgen is meer dan een vak, het is bovenal een eigenschap van de mens. De discussie over grenzen van professionele zorg en het verplicht stellen van informele zorg zou eigenlijk niet moeten gaan over betaalbaarheid maar over de vraag of de huidige zorg de gezondheidszorg is die we willen en hoe informele zorg binnen het economisch stelsel geïntegreerd kan worden. Het zou moeten gaan over de mogelijkheid en ruimte van professionals in de zorg om naast de nodige verpleeghandelingen hun mens-zijn in te kunnen zetten bij het zorgen. Bij het geven en ontvangen van zorg gaat het om nog zoveel meer dan alleen het doen. Marian Verkerk, Hoogleraar Zorgethiek vindt dat zorgen zowel in het geven als in het krijgen een activiteit is waarbij iemand deel neemt aan het bestaan van een ander. Zorg heeft te maken met zingeving. Je mag even in het leven van een ander kijken.