De sociale agenda Tytsjerksteradiel omvat nogal wat. De agenda gaat o.a. over de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO), het gezondheidsbeleid, Centrum Jeugd en Gezin, Wet werken naar vermogen, de decentralisatie AWBZ en op zich is het knap te noemen dat deze paraplu zoals de notitie genoemd wordt samengesteld is. Een eerste poging om integraal met sociaal beleid aan de slag te gaan en dit niet alleen aan het begrip zorg te koppelen. Centraal in deze notitie toch de Wmo.
Deze wet is een brede participatiewet, het doel is : iedereen doet mee
Maar doet iedereen wel mee?


Komen er door alle komende veranderingen niet steeds meer mensen aan de kant te staan?
Treffen veel van deze veranderingen in de sociale werkvoorziening,  in de Wmo en AWBZ niet dezelfde groep mensen?
De sociale agenda werd 26 april opiniërend behandeld in de raad. De centrale vraag is: Gaan we de komende jaren uit van de eigen kracht en medeverantwoordelijkheid van de burger met de gemeente als vangnet?
Mijn centrale vragen zijn :
Hoe gaat dit er concreet uitzien : uitgaan van eigen kracht? En doen we dat nu dan niet? Hoe gaan alle transities uitpakken? Wat is de samenhang ? Welke budgetten van Rijkswege komen deze kant uit? En kan iedereen dan nog wel meedoen? 
Eigen kracht wordt in de sociale agenda gedefinieerd als zelf-organiserend vermogen van mensen  om hun omgeving te versterken. Ook voor mensen met een beperking.  Daarbij gaat het naast het jezelf kunnen redden ook om het mobiliseren van netwerken. De term  ‘eigen kracht’ is ontleend aan het concept Eigen Kracht Conferentie waarin uitgegaan wordt van de kracht van een netwerk van een cliënt. Vrienden en familie komen bij elkaar om samen een plan voor hulp te maken in een gesprek. Een intensief proces waar veel inzet en motivatie voor nodig is. Voor een afgebakende periode is dit denk ik vaak wel mogelijk, voor onbepaalde tijd wordt dit veel lastiger. Dan kunnen mensen overvraagd worden.  Kan dit concept wel zomaar overgeplaatst worden naar gemeentelijk beleid?
Want over welke mensen gaat het in deze notitie? De sociale agenda gaat over  alle inwoners van Tytsjerksteradiel
85% van de inwoners van Tytsjerksteradiel redt zichzelf prima,
10 % heeft tijdelijk ondersteuning nodig en
5% heeft intensieve en structurele zorg nodig.
Juist de 5% van de  mensen die een beroep moeten doen op hun netwerk voor zorg of om te kunnen participeren in de samenleving maken vaak juist al heel veel gebruik van hun netwerk. Vaak is familie al overbelast en gaat het juist om ontlasting van de mantelzorgers.
Veel van de 5 % van de mensen met een beperking hebben vaak moeite om sowieso een sociaal netwerk op te bouwen
Deze 5% betreft vaak een groep mensen die door al deze regelingen dubbel getroffen worden (IQ regeling, SW bezuinigingen, pgb verlies)
Naast op  ‘Eigen Kracht” wordt ingezet op mede- verantwoordelijkheid, de verantwoordelijkheid van de burger voor de samenleving. En dan komt het woord burgerparticipatie in beeld. En vrijwilligerswerk.
Over welke rek in de tijd en zorg van vrijwilligers en mantelzorgers hebben we het hier?  In Tytsjerksteradiel wordt al heel veel aan vrijwilligerswerk gedaan. Boven het landelijk gemiddelde. De participatiegraad in Tytsjerksteradiel is goed te noemen.  Laat vrijwilligerswerk ook vooral vrijwillig blijven.  En de waardering voor mienskipssin is hoog. 75 % geeft een 7-8 minder dan 10 % scoort een onvoldoende. 
- Door de bezuinigingen zijn er  minder financiële middelen beschikbaar en dat dit als gevolg heeft dat er gekozen wordt voor
- een lager ambitieniveau.
Dit lagere ambitieniveau moet zoals ik het begrijp opgevangen worden door de eigen kracht en medeverantwoordelijkheid van de burger. Door burgerparticipatie. En door de gemeente als uiterste vangnet.
Wat ik mis zijn concrete voorbeelden van hoe daadwerkelijk creatieve en nieuwe manieren toegepast gaan worden en waar dan ‘rek’ zit qua burgerparticipatie, mantelzorg en vrijwilligerswerk. Maar misschien loop ik op de zaken vooruit en bieden de komende deelnotities meer inzicht.
Wat ik verder niet duidelijk en concreet voor ogen heb  is wat deze sociale agenda gaat betekenen voor juist die mensen die nu door de Wmo, en de Persoons Gebonden Budgetten (PGB) uit de AWBZ kunnen participeren, mee kunnen doen aan de samenleving.
PGB’s zijn bij uitstek maatwerk. Tûk maatwurk. De sociale agenda heeft als ondertitel ‘Ek tûk maatwurk’. Je zou verwachten dat daar dan toch zeker de mogelijkheid voor een PGB bij hoort!
In  een filmpje op You tube van de Vereniging voor Nederlandse Gemeenten de VNG pleit  wethouder Fokkema, ambassadeur voor de Kanteling, voor een lokale invulling van het persoonsgebonden budget. 
Het gevallen kabinet wil af van de PGB verplichting in de WMO.  De VNG is het daarmee eens. De PGB verplichting  wordt in een wetsvoorstel omgezet in de mogelijkheid om een PGB in te zetten.  De gemeenten maken de keuze. In de praktijk betekent dit dat  in de ene gemeente wel een PGB aangeboden wordt  en in de andere gemeente niet.
Het wetsvoorstel is nog niet in de kamer behandeld. De  Wmo- verordening 2012 die onderdeel is van de Sociale Agenda loopt hier op vooruit maar is dus op dit moment  in strijd met de wet, omdat de cliënt geen keuzemogelijkheid wordt geboden. Dit jaar moet onze  gemeente een PGB dus sowieso nog  als keuzemogelijkheid aanbieden. En zoals het er nu voorstaat gaat dankzij de landelijke GroenLinks fractie de afschaffing van het PGB voor een deel niet door.
GrienLinks wil dat mensen die deze zorg nodig hebben, zelf moeten kunnen beslissen over hoe zij die zorg in willen richten. Door dit via een PGB te doen, kunnen zij zelf bepalen wanneer en op welke manier zij zorg krijgen, waardoor zij kunnen werken, thuis kunnen blijven wonen of zelf voor hun zieke kind kunnen zorgen.

Als de Kanteling betekent verlies van maatwerk in de vorm van een PGB in de Wmo dan kantelt GrienLinks niet mee.