Bij de ontwikkeling van Noordoost-Fryslân moet volgens Grienlinks worden uitgegaan van de eigen kracht van het gebied: de groene landbouwgebieden, natuur, unieke landschappen, rust en ruimte. Dit zijn economische potenties van dit gebied.
STERK OP EIGEN WIJZE is de titel van de Regiovisie Noordoost-Fryslân en deze sterkte is niet afhankelijk van het aanleggen van een voorkeurstracé voor autoverkeer door natuur en landschap. Het autoverkeer kan volgens GrienLinks langs een opgewaardeerd bestaand tracé zonder natuur en landschap te vernielen.
Hieronder staan de conclusies van de door GrienLinks onderzochte items: bereikbaarheid, verkeersveiligheid, leefbaarheid en ruimtelijke en sociaal-economische aantrekkelijkheid.
Bereikbaarheid
Met betrekking tot de bereikbaarheid doen zich nu en in 2020 alleen problemen voor in de spits op bepaalde punten. De bevolking in dit gebeid neemt tot 2020 nauwelijks toe. Door de vergrijzing en daardoor een kleiner aandeel van de actieve bevolking zullen de problemen in de spits niet toenemen. De Normale As lost de knelpunten op en verbetert daardoor de bereikbaarheid. De reistijd van de Normale As is berekend op 18 minuten en is vrijwel gelijk aan de berekende reistijd van 17 à 18 minuten van het te realiseren Voorkeursalternatief (2 x 1 strooksweg, laag inrichtingsniveau). Daarbij geldt nog de kanttekening dat door het inhaalverbod en de invloed van vrachtauto’s en auto’s met aanhangers de maximumsnelheid van 100 km/u van het Voorkeursalternatief niet gehaald wordt en dus ook de bij het Voorkeursalternatief berekende reistijd niet.
Verkeersveiligheid
In de visie van GrienLinks moet niet het Voorkeurstracé van de ‘Centrale As’ worden aangelegd, maar moet er meer worden gedaan om eerst de verkeersveiligheid op het traject Dokkum-Tytsjerk terug te verbeteren, door op die weg de snelheid te verminderen. Hetzelfde gebeurt nu al bij de N910 (Stroobossertrekweg) in het project Shared Space. Wat betreft de verkeersveiligheid op de Normale As: Door genomen maatregelen bij Damwoude op de N356 is de verkeersveiligheid aanzienlijk verbeterd.
Bovendien moeten de confrontaties van langzaam en snelverkeer in aantal worden verkleind, met name door meer ongelijkvloerse oplossingen. Daarvoor behoeven volgens GrienLinks geen rondwegen om Damwoude, Veenwouden en Burgum te worden aangelegd, fietstunnels kunnen ook binnen de bebouwde kom al een hele verbetering met zich meebrengen.
Door dit zogenaamde afwaarderen van de weg Dokkum-Tytsjerk en de Stroobossertrekweg krijgt de N356 (de Normale As) bijna automatisch een bundelende werking.
Wat dit voor de inrichting precies betekent, is in hoofdstuk 3.1 uitgewerkt.
Leefbaarheid
Het voorkeurstracé veroorzaakt extra lawaai, stank, uitstoot van giftige uitlaatgassen en CO2, want ook op het bestaande tracé door de dorpen Damwoude, Veenwouden en Burgum blijft nog verkeer rijden. Door verbetering van het bestaande tracé van de N356 houdt het gebied kansen om de leefbaarheid van mens en dier op een goed peil te houden en te verbeteren. Als het voorkeurstracé niet wordt aangelegd, dan blijft een gebied met uniek landschap en natuur in tact, waarin mensen kunnen blijven recreëren, wandelen en fietsen; boeren kunnen hun bedrijf blijven uitoefenen. Kort gezegd, een gebied waarin mensen, dieren en planten goed kunnen gedijen zoals dat behoort in een Nationaal Landschap.
Ruimtelijke en sociaal-economische aantrekkelijkheid
Het aanleggen van meer asfalt is geen garantie voor meer werkgelegenheid in het gebied. De economische kracht ligt in het gebied zelf: rust, ruimte, het unieke coulissenlandschap en de natuur.
Volgens Grienlinks is het voorkeurstracé van de Centrale As en alles wat er daarna aangehangen is, te vergelijken met het PAARD VAN TROJE dat nu naar Dokkum gaat.
De bewoners van Noordoost-Fryslân denken een dure overwinning binnen te halen met de Centrale As, maar er wordt hen zóveel ontnomen aan rust, groene ruimte, natuur en uniek landschap, dat dit achteraf hun verlies zal blijken te zijn.
Door te kiezen voor de Normale As, in combinatie met verbetering van het openbaar vervoer, onder andere door betere benutting van transferia bij de treinstations van Veenwouden en Hurdegaryp, is het Voorkeurstracé overbodig.