Geachte voorzitter, raads-en collegeleden, aanwezigen en luisteraars,

Op een dag werd een oude professor gevraagd een lezing te geven over efficiënt tijdsbeheer.

Hij nam het woord en zei: ‘laten we beginnen met een experiment.’

Onder de tafel haalde hij een pot van aardewerk en zette die voorzichtig voor zich neer.

Daarna nam hij een twaalftal grote stenen die hij zorgvuldig in de pot legde.

Toen deze gevuld was, richtte hij zijn blik langzaam naar zijn publiek en vroeg: ‘is deze pot vol?’

Allen antwoordden ze: ‘ja’. De professor bukte zich opnieuw en nam een pot met kiezelsteentjes. Minutieus goot hij ze over de stenen. De kiezeltjes vielen tussen de stenen tot op de bodem van de pot.

Opnieuw vroeg de professor: ‘is deze pot vol?’

Zijn toehoorders begrepen zijn opzet en een van hen antwoordde: ‘waarschijnlijk niet..’

Daarop haalde de professor onder de tafel een zakje zand, dat hij aandachtig in de grote pot goot. Het zand vulde de plaats tussen de grote stenen en de kiezelsteentjes. De professor vroeg nog maar eens: ‘is deze pot vol?’

Ditmaal schudde zijn publiek eensgezind het hoofd.

‘ Goed ‘, zei de professor, en alsof iedereen het verwachtte, nam hij een kannetje met water, vulde de pot tot op de rand.

Daarop richtte de professor zich opnieuw tot de groep en vroeg: ‘welke grote waarheid toont dit experiment ons aan?’

De moedigste antwoordde: ‘ het toont aan dat onze agenda nooit zo gevuld is als we wel denken en dat er als we het echt willen, nog altijd wel wat tijd is voor meer afspraken en meer activiteiten. ‘Neen’, antwoordde de professor. ‘Daarover gaat het niet.

De grote waarheid die in dit experiment schuilt, is de volgende: als je niet eerst de tijd neemt om de grote stenen in de pot doet, krijg je ze er achteraf nooit meer in.

Tijd nemen om de grote stenen in de pot de doen.

De perspectiefnota gaat over 2008 met een financieel doorkijkje naar latere jaren.

Eigenlijk zouden we inhoudelijk moeten nadenken over perspectiefnota met een doorkijk naar 2020 Want wellicht nemen we nu besluiten en kunnen later grote wensen, idealen niet meer vervuld worden.

Het college heeft vorig jaar geprobeerd met het collegeprogramma ‘met fleur en faasje’ een perspectief te ontwikkelen voor de komende vier jaar. Dit jaar luidt de ondertitel: ‘de gong der yn halde’.

Maar bij het eerste zuchtje tegenwind worden de ambities op het gebied van ruimte en samenleving in de koelkast gezet en worden daar pas weer uitgehaald als er voldoende geld is…

Over ambitie gesproken, in de beeldspraak; over grote stenen gesproken..

Nadenken over een perspectief van onze gemeente kan niet anders dan nadenken even een gemeente die midden in de wereld staat. En dan verbaasd GrienLinks zich.

We lezen: globalisering heeft geen voorkeur bij het college. Jammer, het is onze ogen sluiten voor de werkelijkheid: een mondiale samenleving waarin contact met andere culturen ervoor kan zorgen dat je jezelf een spiegel voorhoudt en ook dat we ons verantwoordelijk voelen voor beleid in mondiaal perspectief.

Jammer een gemiste kan: voor GrienLinks is globalisering een van de stenen die zeker in de pot thuis horen. Trouwens als we de discussie terug halen van de raadvergadering was de richting va de raad duidelijk: college kom met een notitie waarin mogelijkheden op een rij staat.

GrienLinks en ik hoop ook de rest van de raad, houdt het college aan de afspraak zoals deze is gemaakt.

De VNG heeft een actie gestart met als titel:

Een millennium gemeente staat in het midden van de wereld en allerlei praktische suggesties worden gedaan.

Zoals:

gebruik maken van duurzaam geproduceerd hout;

papier met FSC-keurmerk;

gebruik van Fair Trade produkten;

ondersteuning wereldwinkels;

bewust beleggen;

een goed milieu- en klimaatbeleid;

energiebesparing,

compensatie CO2 uitstoot;

contacten met ontwikkelingslanden.

Een aantal van bovengenoemde suggesties vindt al plaats in onze gemeente:

GrienLinks wil voorstellen, om aan te tonen dat we hier er serieus werk van willen maken, een raadsbesluit te nemen om een Millennium Gemeente te worden! Dwz. Invulling te geven aan de millenniumdoelen door verandering te brengen in onze eigen huishouding.

Vanuit dit mondiaal perspectief komen we aan bij onze gemeente:

wat is ons perspectief voor het jaar 2020:

Willen we een verrommeld landschap omdat we zonodig werkgelegenheid dmv. bedrijventerreinen naar onze gemeente moeten halen? In plaats van de bestaande te revitaliseren?

Of willen we inzien dat een kernkwaliteit van onze gemeente een forenzengemeente is waar het goed leven is.

Het economisch beleidsplan heeft iets van groot, groter, groots..

De nieuwjaarstoespraak van burgemeester Polderman ademde dezelfde sfeer uit. Hij sprak: misschien worden we wel de vijfde gemeente van Fryslân…

Alsof dat een doel is om na te streven. Groot, groter groots…dat terwijl alle bevolkingsgroeicijfers een daling laten zien van de bevolking in Fryslân.

De centrale as is ook zo’n voorbeeld, een vierbaansweg die haaks staat om een perspectief van een gemeente waar groen, rust en ruimte juist een belangrijke economische factor is.

Natuurlijk: we brengen een structuurvisie in bespreking waarin we met elkaar willen na denken over een visie op de langere termijn. Echter: hebben we onszelf al niet teveel op slot gezet door het vaststellen van het economisch beleidsplan en de aanleg van een centrale as.

In het programma Buitenhof van 20 mei jl. ging het over de toekomst van het landschap. Zowel politica Margreeth de Boer als landschapsarchitect Adriaan Geuze voelen er wel voor een uitbreidingsstop van twee jaar:

twee jaar geen toestemming geven voor de aanleg van wegen, bedrijventerreinen, grote uitbreidingsplannen maar een nadenken omdat als we zo doorgaan zijn de ontwikkelingen desastreus voor ons leven. Eerst nadenken welke grote stenen er in de pot moeten.

Even en zijsprongetje -soms moet je wel even wat kwijt-:

Ten aanzien van de Reststoffen Energie Centrale was de raad duidelijk: een Reststoffen Energie Centrale prima, alleen de locatie Harlingen is niet acceptabel.

Het college antwoordt in een brief een week later: wij zullen wel instemmen met deze centrale in Harlingen. Wij begrijpen best dat het een college bevoegdheid is..

Maar je krijgt bijna het gevoel dat je in zo’n geval als raad een applausmachine bent geworden. Als je het eens bent met het college: fijn.

Niet mee eens, jammer dan; we gaan echter wel onze eigen gang. Eigelijk doet de mening van de raad er dan niet toe. Als dat de lijn is die het college met fleur en faasje wil inzetten: prima, maar dan heeft GrienLinks wel wat anders te doen. Daar passen we voor.

Als we de Perspectiefnota lezen dan zijn er een aantal posten opgenomen waarbij staat:

wellicht kunnen we subsidies te gemoed zien.

Echter in het meerjarenperspectief is met en eventueel toekenning van de subsidie geen rekening gehouden..

Dat kan problemen met zich meebrengen: weer teveel geld. Net als in het jaar 2006: bijna 1,5 miljoen euro..Het is de afgelopen jaren niet anders geweest.

Het doet denken aan het verhaal van een leidinggevende die door uitbreiding van een personeelslid een extra bureau moest hebben. Omdat zo’n aanvraag door verschillende leidinggevenden moest worden beoordeeld besloot hij om er niet één maar tien aan te vragen.

Zo deed hij dat al jaren: meer aanvragen en uiteindelijk toegewezen krijgen wat je nodig hebt. Jaren ging dat goed: onderweg werd er altijd geschrapt…

Totdat hij weer eens een bureau nodig had, er 10 aanvroeg, ze alle tien werden toegewezen…

Dat was niet de bedoeling… Waar laat je de negen bureaus die je niet nodig hebt?

Bij ons met een –onverwacht- hoog rekeningsaldo is er dan maar een antwoord mogelijk:

in de algemene reserve….

En in plaats dat we een groot deel van dit saldo inzetten;

Nee, van de 1,4 miljoen wordt er wel 60.000 euro gebruikt …

Onvoorstelbaar als je een collegeprogramma hebt: met fleur en faasje; er is geld over en ambitie op het gebied van ruimte en samenleving in de kast zet…

Als raad en college hadden een aantal jaren geleden de afspraak gemaakt een percentage van het rekeningsaldo gedurende de komende jaren in te zetten. Jammer dat dit maar een incident is geweest…. Het beleid van het college is: oppotten en alleen de rente gebruiken.

Ik kom tot een afronding.

GrienLinks wil een aantal andere stenen in de pot dan het college en zal daartoe een aantal voorstellen doen. Het belangrijkste steen is misschien wel:

Kiezen voor een bewuste gemeente, een gemeente die midden in de wereld staat en daarvoor haar verantwoordelijkheid wil nemen.

En dit wil laten zien door zichzelf tot een millennium gemeente te verklaren om vanuit die verantwoordelijkheid met fleur en faasje beleid te maken!

Louis Bakker

GrienLinks

31 mei 2007